کار با چوب می‌تواند یک شغل یا یک سرگرمی لذت بخش باشد. اما کار باچوب با استفاده از ابزارآلات و دستگاه‌هایی انجام می‌شود که لازم است حین نجاری با چوب جدی گرفته شود. صورت عدم توجه به نکات ایمنی در کارگاه خسارت زیادی بوجود می‌آید. کلیه نکات ایمنی و قوانین کاربا چوب تایید شده هستند و عدم توجه به آنها هنگام استفاده از ابزارها می‌تواند احتمال وقوع آسیب‌های جدی خطرات کارگاه چوب بری را افزایش دهد. کاربرد چوب و استفاده از چوب در زندگی انسان به دلیل سهولت در مصرف بسیار جذاب و گسترده است.
زیرا چوب‌ها رنگ‌ها و ساختار متفاوتی دارند و برای کاربردهای گوناگونی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. رایج‌ترین انواع چوب بلوط، توسکا، چوب یولکا، افرا و آسپن می‌باشد. همچنین می‌توان چوب‌ها را به صورت تخته سه لایه، تخته‌های چند لایه چسبان، MDF و … نیز مورد استفاده قرار داد.
کارگاه نجاری، کارگاه ساخت پالت چوبی و یا هر کارگاه دیگری جای عجله کاری و اهمال کاری نیست. اگر فکر می‌کنید اتفاقات ناگوار در زمان کار با چوپ برای شما رخ نمی‌دهد باید بگوییم سخت در اشتباه هستید. در این مقاله از سایت نواچوب قصد داریم به کاربرد چوب و نکات ایمنی و محافظت کار با چوب بپردازیم تا بتوانید ایمن‌تر به کار خود ادامه دهید.
کاربرد چوب در زندگی انسان
چوب به سبب سهولت در مصرف بسیار جذاب و کاربردی می‌باشد. محصولات چوبی از لحاظ اندازه و وزن جهت حمل و نیز بسیار مفید هستند و برای کار با چوب چنانچه قصد ساخت یک سازه ساده را داشته باشید نیاز به ابزار و تخصص خاصی نخواهید داشت.
به علاوه چوب به دلیل خاصیت ویژه‌ای که دارد قابل حکاکی، آسیاب شدن و تراش دادن می‌باشد. در ادامه چند نمونه از موارد کاربرد چوب در زندگی امروز را بررسی می‌کنیم:
استفاده از چوب در ساخت و ساز ساختمان
از چوب اغلب به منظور ساخت کفپوش، پنجره‌ها ، قاب درها و … استفاده می‌شود.
کاربرد چوب برای حصارکشی و تزئینات باغ
کار با چوب برای تزئین خانه و باغ یک انتخاب بسیار لوکس و شیک می‌باشد و می‌توان برای تزئینات باغ و خانه از آن استفاده کرد. برای چنین کاربردی بهترین نوع چوب، سدر و چوب قرمز می‌باشد.
کار با چوب و ساخت ظروف چوبی
یکی از کاربردهای بی نظیر چوب در زندگی انسان جهت ساخت انواع ظروف می‌باشد. چوب درخت گردو سیاه بشترین کاربرد را برای ساخت ظروف چوبی مختلف دارد.
ساخت آلات موسیقی
انسان از دیرباز برای به کمک چوب آلات موسیقی مختلفی خلق کرده و با کمک آن صداهای دلنشینی تولید کرده است. امروزه نیز چوب در زندگی انسان برای ساخت آلات موسیقی مختلف از جمله پیانو، ویلون سل، گیتار و موارد دیگر بسیار کاربرد دارد. زیرا بهترین صوت را ایجاد می‌کند. بهترین نوع چوب برای ساخت سازهای موسیقی ماهون، افرا و چوب خاکستر می‌باشد.
استفاده در انبارداری نوین
از دیگر موارد استفاده چوب در زندگی انسان می‌توان به ساخت پالت چوبی و استفاده از آنها در حمل و نقل و انبارداری نوین اشاره کرد. با این سازه‌های چوبی می‌توان انبارهایی منظم‌تر داشت.
با استفاده از پالت نه تنها به انواع محصولات دسترسی دارید، بلکه فرایند انبارداری نیز با سهولت و سرعت بیشتری انجام می‌گردد.
ساخت انواع اسباب بازی از دیگر موارد کاربرد چوب
استفاده از چوب برای ساخت انواع اسباب بازی بسیار محبوب است. زیرا بسیاری افراد برای سلامت فرزندان خود خرید اسباب بازی چوبی را به پلاستیکی ترجیح می‌هند. زیرا پلاستیک ترکیبی از عناصر شیمیایی است و خطر زیادی برای سلامت کودک دارد.
تجهیزات ورزشی
تجهیزات ورزشی مختلف از جمله وسایل بازی‌هایی همچون کریکت ، هاکی ، بیلیارد ، تنیس روی میز و غیره از چوب ساخته شده است. بهترین نوع چوب برای ساخت تجهیزا ورزشی بید و توت می‌باشد.
تولید مبلمان
مبلمان چوبی یک استفاده بسیار جذاب و شیک برای دکوراسیون منزل می‌باشد. برخی افراد از دیرباز این نوع مبلمان را نشانه اشرافی می‌دانند. چوب درخت ساج، ماهون، شیمول، سونداری، جک فروت و انبه از بهترین انواع چوب برای ساخت مبلمان هستند.
چوب و لوازم التحریر موارد استفاده چوب در زندگی انسان
تقریبا تصور زندگی بدون کاغذ و مداد امکان‌پذیر نمی‌باشد که ماده اصلی آنها چوب می‌باشد. پس استفاده از چوب در کوچکترین بخش‌های زندگی انسان به چشم می‌خورد. از این رو گسترش جنگل‌ها بسیار اهمیت دارد.
نیازهای اولیه در زمان کاربا چوب
نجاری با چوب در واقع هنر استفاده از چوب است و امروزه اغلب وسایلی که در زندگی روزمره استفاده می‌کنیم مانند بوفه، مبلمان و .. حاصل تلاش هنرمندانه یک نجار است. کار با چوب و نحوه کسب درآمد از چوب یکی از مشاعل رایج در جامعه است که از دیرباز در سرتاسر جهان به عنوان یک اصطلاح بکار می‌رود. اما در زمان کار با چوب باید به نکاتی توجه شود. از این رو در ادامه به نیازهای اولیه نجاری با چوب خواهیم پرداخت:
ابزارهای مناسب
یکی از مهمترین نیازهای کار با چوب، تهیه ابزارهای مناسب و کافی است. این ابزارها شامل فرزها، اره‌ها، دستگاه‌های برش و ... هستند. تمامی ابزارها در زمان کار با چوب به مهارت و دانش نیاز دارند و برای استفاده از هر کدام با آموزش‌های خاصی دید.
برای نمونه برای استفاده از تیغه‌های برش چوب و ماشین آلات صنعت چوب باید تجربه و دقت کافی داشت؛ زیرا هرگونه خطا سبب بروز صدمات جدی می‌گردد.
انتخاب چوب مناسب
یکی دیگر از نکات مهم در کار باچوب، انتخاب چوب مناسب می‌باشد. انواع چوب دارای خصوصیات خاصی هستند که برای کار با چوب باید حتما با آن آشنا بود. برای نمونه چوب مناسب برای ساخت مبلمان چوب‌های نرم با کیفیت بالا نظیر چوب سرو، چوب گردو و .. هستند. اما در ساخت ابزارهای برش از چوب‌های سخت و مقاومی نظیر بلوط و ... استفاده می‌شود.
آموزش و تجربه
آموزش و تجربه نجاری با چوب یکی دیگر از نیازهای اساسی کاربا چوب است. به منظور داشتن کیفیت بالا در نجاری کار با چوب باید تجربه و دانش لازم را داشته باشید. بنابراین بسیار اهمیت دارد که پیش از شروع به کار باچوب آموزش‌های ضروری و لازم را ببینید تا به تجربه کافی در این حوزه دست یابد.
نظافت و حفظ ابزارها
یکی از نکات مهم در زمان نجاری با چوب توجه به نظافت و حفظ ابزارهای مورد استفاده است. به منظور جلوگیری از خرابی و حفظ طول عمر ابزارهای کار با چوب باید حتما به نظافت و حفظ آنها توجه کنید. برای نمونه بعد از استفاده از ابزارهای برش چوب باید آن ابزارها را به دقت تمیز نموده و در مکان مورد نظر قرار دهید.
تجهیزات ایمنی
استفاده از تجهیزات ایمنی یکی از موارد مهم برای رعایت نکات ایمنی در کارگاه است. کار با چوب استفاده از ابزارهای خطرناک می‌تواند خطرات جدی را به دنبال داشته باشد. از این رو باید از تجهیزات ایمنی نظیر ماسک، کلاه، دستکش و ... استفاده شود که در ادامه بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
ضرورت توجه به نکات ایمنی در کار با چوب
ایمنی و محافظت، موارد و نکاتی هستند که جهت پیشگیری از صدمات احتمالی و خطرات کارگاه چوب بری هنگام کار با چوب در محل تولید کارگاهی در نظر گرفته می‌شوند. هدف ایمنی و محافظت کار با چوب این است که محیطی سالم و دور از خطرات صنعت چوب، مبلمان و … داشته باشید و شاهد ناراحتی ناشی از قطع عضو هنگام استفاده غیر اصولی از ماشین اره، رنده، گندگی، پرس، مته، اورفرز و اره نواری و ... نباشید.
در همه مراحل ساخت و کار باچوب به صورت مستقیم دست نجار با دستگاه‌ها ارتباط دارد و باید توجه لازم منظور گردد.
همچنین در زمان استفاده از رنگ‌ها و اسیدها در کار با چوب باید حتما به نکات ایمنی دستگاه تنفسی و پوست توجه کرد. عدم رعایت نکات ایمنی در کارگاه و در زمان کار باچوب سبب بروز صدمات جبران ناپذیر و خطرات کارگاه چوب بری خواهد شد.
نکات ایمنی در کارگاه چوب بری در زمان کار باچوب
نکاتی که در ادامه ذکر شده‌اند تنها برای افراد مبتدی نیست، بلکه استاد کاران هم باید قوانین ایمنی و حفاظت کارگاه را اجرا کنند.
استفاده از پوشش‌های ایمنی در زمان کار با چوب
اولین و مهمترین نکته ایمنی و حفاظت کار با چوب و نجاری استفاده از تجهیزات ایمنی می‌باشد. استفاده از محافظ گوش هنگام کار با ابزارهای پر سر و صدایی همچون اور فرز، اره میزی، رنده، گندگی و اره دیسکی بسیار ضروری است.
زیرا صدای بیش از 75 دسیبل برای گوش انسان مضر است. این درحالی است که بسیای از ابزارهای برقی کارگاهی در محدوده صدای 85 تا 140 دسی بل قرار دارند.
لازم به ذکر است شما باید علاوه‌بر محدوده مجاز شنوایی، مدت زمان قرار گرفتن در این فضا را هم مورد توجه قرار دهید. برای نمونه مدت زمان مجاز برای قرار گرفتن در محدوده 112 دسی بل کمتر از 1 دقیقه توصیه شده است. از دیگر ملزومات ایمنی در کارگاه‌ها استفاده از اقلام زیر می‌باشد:
- عینک ایمنی
- دستکش ایمنی
- لباس کار مناسب
- و کفش کار
در میان تجهیزات فوق استفاده از عینک ایمنی اکیدا توصیه می‌شود و به محض ورود به کارگاه باید روی چشم زده و تا خروج از کارگاه نباید از چشم برداشته نشود.
پوشیدن لباس کار مناسب از موارد ایمنی و محافظت کار با چوب
مناسب‌ترین و بهترین لباس برای کار در محیط‌های نجاری و کارگاه‌های چوب، لباسی است که نه تنها فرد در آن آزادی حرکت داشته باشد، بلکه نباید گشاد و آویزان با آستین‌ها و پاچه‌های بلند باشد. زیرا امکان دارد لباس‌ها گشاد و خارج از اندازه در تیغه یا کانوایر دستگاه‌ها گیر کنند. همچنین باید پیش از آغاز کار ساعت، انگشتر،گردن بند و تمام زیورآلات خود را درآورید.
لباس کار مناسب نه تنها موجب راحتی در محیط کار می‌شود، بلکه از آسیب‌پذیری بدن هنگام برخورد تراشه‌های چوب و یا مواد رنگی و اسیدی جلوگیری می‌کند.
اجتناب از استعمال مواد مخدر و الکل و داروی های خواب‌آور قبل از کار
یکی از نکات ایمنی و محافظت کار با چوب این است که در صورت استعمال دخانیات، الکل، داروهای خواب آور و یا هرگونه خستگی جسمی یا ذهنی به هیچ عنوان نباید وارد کارگاه چوب یا نجاری شوید. زیرا ابزارها در کارگاه‌های نجاری به دلیل ماهیت برنده، بسیار خطرناک هستند و نیاز به حواس کامل برای بهره‌گیری ایمن دارند.
قطع برق پیش از تعویض تیغه
برخی ابزارهای کار با چوب نظیر اره میزی، اره فلکه، فارسی بر و اره گرد بر، اور فرز و دریل گاهی به تعویض تیغه اره یا مته نیاز دارند. قبل از اینکه برای تعویض هرگونه تیغ یا مته، حتما دستگاه را از منبع برق جدا کنید.
همچنین در دستگاه‌های شارژی باید باتری دستگاه را جدا کنید. این یک نکته ایمنی و محافظت کار با چوب بسیار کارآمد و مفید است. نجارهای زیادی به دلیل عدم توجه به این نکته ساده انگشتان خود را از دست داده‌اند.
استفاده از یک سیم سیار
برای بهره گیری از ایمنی و محافظت بیشتر کاربا چوب توصیه می‌کنیم بجای استفاده از چندین سیم سیار در کارگاه یا محیط نصب از یک سیم سیار با دوام و مناسب استفاده کنید.
با استفاده از یک سیم سیار برق امکان مدیریت بهتر ابزارها را خواهید داشت. زیرا در هم تنیدگی کابل‌های برق، یکی مشکل آزار دهنده در هنگام کار می‌باشد.
استفاده از مته و تیغه‌های تیز
شاید ساده و پیش پا افتاده باشد، اما باید بدانید که استفاده از ابزار با تیغه کُند، خطرناک است. به علاوه در صورت کند بودن تیغه ابزارها، نجار و دستگاه باید برای دستیابی به نتیجه مطلوب بیشتر کار کنند.
در این موارد احتمال زیادی وجود دارد که ابزار پس بزند یا در چوب درحال برش فرو رود. در حالی ;ه با استفاده از تیغه تیز نه تنها ایمنی و محافظت کار باچوب بیشتر است، بلکه برشی راحت‌تر و دقیق‌تر خواهید داشت.
بررسی همیشگی وجود میخ، پیچ فلزات
جهت ایمنی و محافظ کار با چوب همیشه قبل از برش چوب وجود میخ، پیچ، منگنه، تکه سنگ یا هرگونه فلز دیگر در چوب را چک کنید. بویژه در هنگام کار با ضایعات چوبی وجود انواع میخ و فلز را بررسی کنید.
زیرا وجود این موارد موجب شکستن تیغ یا پس زدن چوب و دستگاه می‌شود که می‌تواند موجب پرت شدن و کله کردن قطعه کار به سمت کاربرد و یا منحرف شدن تیغه به سمت دست اپراتور شود.
برش دادن چوب در جهت صحیح
دستگاه‌های برش به دو صورت عمل می‌کنند:
1. دستگاه بر روی چوب حرکت داده می‌شود مانند اره دیسکی
2. چوب بر روی دستگاه حرکت داده می‌شود، مانند اره میزی یا اره دورکن …
اما نکته ایمنی و محافظت کار با چوب و کار با این دستگاه در هر دو نوع این است باید دقت کنید که جهت برش برخلاف حرکت تیغه باشد. برای مثال اگر در دستگاه اره دورکن چوب را در جهت چرخش تیغه حرکت دهید، تیغه قطعه کار را به سمت خود می‌کشد و به اطراف پرتاب می‌کند.
عدم لمس تیغه در حال گردش از نکات ایمنی و محافظت کار با چوب
بسیاری دیده شده که اپراتور هنگام کار با ابزارهایی همچون اره میز، فارسی بر و اره فلکه سعی می‌کند خاک اره، براده چوب و یا قطعات کوچک باقی مانده از برش را با دست و در حالی که تیغه در حال گردش است پاک کند.
این یکی از خطرناکترین کارهای ممکن است. زیرا تیغه در گردش و حتی با وجود خاموش بودن دستگاه و کم بودن دور تیغه نسبت به دور کامل آن، می‌تواند آسیبی بسیار جدی به دست وارد نماید.
باید صبر کنید تا تیغه کاملا ثابت شود و سپس با تکه‌ای چوب برای برداشتن قطعات کوچک باقی مانده اقدام کنید.
دوری از حواس پرتی حین کار با دستگاه
حواس پرتی بخشی از زندگی انسان است. اما حین کار در مکان‌های حساس مثل کار در کارگاه‌ها نجاری شرایط متفاوت است و نباید هیچگاه در هنگام کاری که مشغول آن هستید، حواستان را پرت کنید. باید در زمان برش و کاربا چوب نهایت دقت را داشته باشید و آن را با ایمنی کامل به اتمام برساند.
امیدواریم با رعایت نکات ایمنی و محافظت کار باچوب از بروز حادثه برای خود و دیگران جلوگیری کنید.
مهمترین ابزارهای کار با چوب کدام است؟
اره، فرز، دستگاه برش، صاف کن، سنگ تیغه و ...از مهمترین ابزارها در کار با چوب هستند که به دلیل استفاده مکرر تاثیر زیادی در کیفیت و سرعت کار می‌گذارند.
خطرات کارگاه چوب بری چیست؟
خطرات کارگاه چوب بری شامل خطر بریدگی و زخم، خطر جراحی چشم، خطر تنفسی، حریق، صدمه به گوش و دیگر بیماری در کمین نجاران است.
